Władysław "Pogrobowiec" Piast (urodzony 6 czerwca 1296 roku, zmarł 13 stycznia po 1352 roku) herb

Najmłodszy syn Henryka V "Grubego, Brzuchatego" Piasta, księcia legnickiego i Elżbiety Piastównej kaliskiej, córki Bolesława V Piasta, księcia wielkopolskiego, gnieźnieńskiego i kaliskiego.

Książę brzeski, wrocławski i legnicki od 1306 roku do 1311 roku, książę legnicki od 1311 roku do 1312 roku, kanonik wrocławski od 1312 lub 1314 roku do 1325 roku.

Około 1325 roku poślubił (porzucił przed 1329 roku) nieznana z imienia, córkę Bolesława II Piasta, księcia płockiego i Gaudemundy Zofii Ryngold-Mendogówny, córki Trojdena Ryngold-Mendoga, wielkiego księcia litewskiego.

Przyszedł na jako pogrobowiec 6 czerwca 1296 roku. Już w dzieciństwie został przeznaczony stanu duchownego. W 1311 roku wraz z Henrykiem VI doprowadził do podziału ojcowizny. Po przeprowadzonym podziale otrzymał od najstarszego brata, Bolesława "Rozrzutnego", księstwo legnickie, z zastrzeżeniem wypłacenia Bolesławowi trzydziestu dwóch tysięcy grzywien.

Jego rządy w dzielnicy legnickiej trwały zaledwie rok. Nie mogąc wypłacić ustalonej kwoty, pozostawił Bolesławowi swoje księstwo w zamian za wypłatę rekompensaty w wysokości wspomnianych wyżej - trzydziestu tysięcy grzywien. Następne lata życia Władysława związane były z karierą duchowną.

Od 1314 roku (czasem błędnie od 1312 roku) występuje w źródłach jako kanonik wrocławski. Duchownym był jeszcze w 1325 roku, kiedy to w bulli papieża Jana XXII wystąpił jako subdiakon diecezji wrocławskiej. Wkrótce potem porzucił stan duchowny i około 1326 roku znalazł się na Mazowszu. Tam poślubił nieznaną z imienia córkę księcia płockiego, Bolesława II. Przed 1329 roku porzucił ją jednak i powrócił Śląsk.

Rogata dusza Władysława i tym razem nie pozwoliła mu wytrwać i w 1328 roku porzucił (straciwszy wcześniej otrzymany od braci księżniczki posag) żonę i powrócił na Śląsk, gdzie rok później sprzedał swoje wszystkie prawa do księstwa legnickiego królowi czeskiemu Janowi Luksemburczykowi. Fakt ten postawił w bardzo niewygodnej sytuacji Bolesława III Rozrzutnego opierającego się dotąd dosyć skutecznie wszelkim naciskom Luksemburga. Ostatecznie wobec groźby czeskiej interwencji (w świetle praw uzyskanych od Władysława w pełni usprawiedliwionej) Bolesław III 9 maja 1329 złożył hołd lenny królowi czeskiemu. Świadkiem tego aktu był prawdopodobnie również Władysław, który wyruszył razem z Luksemburczykiem na wyprawę krzyżową na Litwę, za co został zaliczony w poczet braci zakonu krzyżackiego. Zaczął również czynić starania o odzyskanie części swego dawnego księstwa. Nieustępliwość Bolesława III spowodowała, że Władysław ze zwerbowaną przez siebie bandą ludzi wyjętych spod prawa rozpoczął łupieskie wypady na dzielnicę brata.

Pieniądze uzyskane od króla Jana nie na długo wystarczyły rozrzutnemu księciu, w związku z czym wkrótce po przybyciu z Prus opanował z zaskoczenia zamek Rogowiec, skąd wraz z wynajętą przez siebie bandą urządzał wyprawy grabieżcze na dzierżawy brata. W końcu pochwycony przesiedział ponad pół roku w lochach zamku legnickiego, skąd wyszedł tylko dzięki mediacji średniego brata Henryka VI. Również po uwolnieniu, mimo obiecanej wysokiej rocznej sumy na utrzymanie nie potrafił wytrzymać w spokoju próbując wrócić do wcześniejszego życia. Tym razem schwytany spędził w lochach ponad rok.

Po ujęciu i półrocznym więzieniu w wieży zamku legnickiego, dzięki wstawiennictwu brata, Henryka, odzyskał wolność. Wkrótce jednak, lony z powodu niewypłacenia obiecanej mu przez Bolesława III renty (pięciuset grzywien), powrócił do łupieskiego rzemiosła. W wyniku ataku na walońskie wsie, Jaków i Wierzbno, pochwycono go i ponownie osadzono w legnickim więzieniu. z niego zwolniony po blisko rocznym pobycie.

Wynikiem długiego przebywania w odosobnieniu było pojawienie się u władcy oznak szaleństwa. O jego losach niewiele wiadomo. Wiemy jedynie, że jako obłąkany wędrował po całym Śląsku. Zmarł po 1352 roku. Został pochowany w cysterskim kościele w Lubiążu. W nekrologu klasztornym zanotowano datę dzienną jego śmierci (13 styczeń).


Żródła:

"SŁOWNIK WŁADCÓW POLSKI I PRETENDENTÓW DO TRONU POLSKIEGO" - Marcin Spórna, Piotr Wierzbicki.


Władysław legnicki w "Wikipedia"


Władysław legnicki w "Poczet.com"